Krzysztof Kieślowski to polski reżyser i scenarzysta filmowy.
Początkowo specjalizował się w reżyserii filmów dokumentalnych takich jak „Życiorys” czy ”Z punktu widzenia nocnego
portiera”, ale z czasem zaczął realizować filmy fabularne, a także sporadycznie
podejmował działalność teatralną. Urodził się 27 czerwca 1941 roku w Warszawie i zmarł w wieku
54 lat, dokładnie 13 marca 1996 roku, również w Warszawie.
Twórczość filmowa
Krzysztof Kieślowski zadebiutował w 1966 roku dwiema
etiudami szkolnymi: „Tramwajem” oraz „Urzędem”. „Tramwaj” to film niemy, który
opowiada o ulotnej historii przypadkowego spotkania w tramwaju, natomiast
„Urząd” jest satyrą na panującą w urzędach biurokrację. W latach 1966-1969
wydał jeszcze kilka innych filmów.
Lata od 1970 do 1974 były przewagą filmów dokumentalnych
m.in. „Fabryka”, w którym skontrastował optymistyczną relację z narad w fabryce
traktorów Ursus z nędznymi warunkami pracy robotników. W tym samym roku
nakręcił wspólnie z Andrzejem Titkowem film „Byłem żołnierzem” ukazujący
weteranów II wojny światowej, którzy stracili wzrok podczas wojny. W tych
latach nakręcił między innymi „przed rajdem”, „Refren” czy „Robotnicy”, który
otrzymał zakaz publikacji i ukazał się jedynie w wersji ocenzurowanej.
W 1973 roku Kieślowski stworzył pierwszy półgodzinny film
fabularny pod nazwą „Przejście podziemne”, który nagrał w ciągu dziesięciu dni
ten improwizowany film.
Pierwszy
pełnometrażowy film fabularny Kieślowskiego „Personel” został wyprodukowany w
1975 roku. Personel stanowił rozrachunek
reżysera ze swą przeszłością teatralną.
Film, mimo niskiej popularności (miał premierę wyłącznie w telewizji), spotkał
się z ciepłym przyjęciem krytyków, zdobył też główną nagrodę na festiwalu w
Mannheim oraz nagrodę jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w
Gdyni.
Zdjęcie z Fototeki Filmoteki Narodowej
Wielkim sukcesem Kieślowskiego okazał się film
fabularny Amator z 1979 roku, który zyskał znaczący rozgłos wśród
krytyków, którzy dostrzegali w nim traktat o roli kina i sztuki w życiu
człowieka.
Krzysztof Kieślowski wyreżyserował również serię filmów o
tytule „Dekalog”. Akcja cyklu, składającego się z dziesięciu filmów-moralitetów
luźno inspirowanych Dekalogiem, obraca się wokół życia mieszkańców osiedla
mieszkaniowego w Warszawie. Za granicą „Dekalog” został odebrany
przychylniej niż w Polsce; po premierze w 1989 roku cykl otrzymał nagrodę
FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. W trakcie
kręcenia „Dekalogu” dwa filmy opublikowano w wersji pełnometrażowej.
Pierwszy, stworzony w 1987 roku „Krótki film o zabijaniu”, jest opowieścią
o młodzieńcu skazanym na śmierć za morderstwo. Po wyświetleniu na Międzynarodowym
Festiwalu Filmowym w Cannes film
zebrał entuzjastyczne recenzje francuskich krytyków, którzy okrzyknęli go
arcydziełem i doszukali się w Kieślowskim estety poruszającego tematykę
metafizyczną; Krótki film o zabijaniu otrzymał nagrodę FIPRESCI w
Cannes, Złotego Lwa w Gdyni oraz Europejską Nagrodę Filmową „Felix”,
przyznaną po raz pierwszy. Pod jego wrażeniem w Polsce wstrzymano wykonywanie
kary śmierci. Kolejny film pełnometrażowy pod nazwą „Krótki film o miłości”,
opublikowany w 1988 roku, mówił o młodym człowieku, który zakochuje się w
dojrzałej kobiecie. Krótki film o miłości również zyskał uznanie
krytyków, zdobywając kolejną nagrodę FIPRESCI (tym razem na Międzynarodowym
Festiwalu Filmowym w San Sebastián) oraz pięć nagród w Gdyni, w tym Złotego
Lwa. W 1988 roku ukazał się również ostatni dokument Kieślowskiego pod
nazwą „Siedem dni w tygodniu”
Dorobek Kieślowskiego zwieńczyła międzynarodowa,
francusko-polsko-szwajcarska trylogia „Trzy kolory” kręcona w latach 1993–1994,
która odwoływała się do hasła rewolucji francuskiej: „Wolność, równość,
braterstwo”. Pierwszy film nazwano „Niebieski”, drugi „Biały”, trzeci
„Czerwony”.
Kinematografia Krzysztofa Kieślowskiego po jego
międzynarodowym sukcesie była porównywana do dzieł takich reżyserów,
jak Ingmar Bergman, Robert Bresson czy też Roberto
Rossellini, aczkolwiek wytworzył on swój odrębny styl filmowy. Kieślowski
inspirował się także literaturą, jako najważniejszych dla niego twórców
wskazując Fiodora Dostojewskiego, Thomasa Manna, Franza
Kafkę i Alberta Camusa.
Użyte strony:
Konrad Widera
Bardzo ciekawy wpis. Szanuję autora
OdpowiedzUsuń