Stanisław Ignacy Witkiewicz (pseudonim ,,Witkacy’’)
był polskim pisarzem, malarzem, filozofem, dramaturgiem i fotografikiem.
Urodził się w Warszawie 24 lutego 1885r, a zmarł w Jeziorach 18 września 1939r.
Pierwsze lata życia
spędził w Warszawie, jednak z powodu choroby jego ojca przeniosła się do
Zakopanego. Edukacją Witkacego zajął się ojciec, gdyż uważał że szkoła niszczy
indywidualność. Ukształtował on w synu zainteresowanie do literatury i sztuki.
Młody Witkiewicz pisał dramaty, prace filozoficzne, interesował się malarstwem,
fotografią i naukami ścisłymi.
W roku 1905
Witkiewicz, wbrew woli ojca, rozpoczął
studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, najpierw w pracowni Jana Stanisławskiego, później Józefa Mehoffera.
Według Witkiewicza podstawową
rolą sztuki, religii i filozofii było
wywoływanie u odbiorcy uczucia metafizycznego - poczucia
odrębności wobec reszty świata, wyjątkowości własnego istnienia i kontaktu z
tajemnicą.
Witkacy uważał, że
dawniej sztuka oddziaływała na człowieka w dużo łatwiejszy i bardziej
bezpośredni sposób, podczas gdy w XX wieku człowiek zaczął zatracać zdolność do głębszych
uczuć. Za ten zanik odpowiedzialne miały być mechanizacja, przyspieszenie trybu
życia oraz popularność kultury masowej.
Witkiewicz pesymistycznie odnosił się do perspektyw sztuki, religii i
filozofii, uważając, że wkrótce zanikną one zupełnie. Uważał, że sztuka powinna
ulec zmianie i odejść od klasycznych, realistycznych wzorców, sądził iż był
to jedyny sposób na głębsze
oddziaływanie na odbiorcę. Zmiany te realizować miały dzieła Czystej Formy.
Czysta forma zakładała
zerwanie z realizmem i naturalizmem.
Powinna charakteryzować się przypadkową tematyką oraz odrzuceniem
następstwa logicznego poszczególnych
scen, deformacją, brakiem chronologicznych następstw w fabule, odrzuceniem praw psychologii, biologii i etyki.
Teoria czystej formy
odnosiła się również do teatru. Witkacy zakładał, że sztuka skonstruowana zgodnie z
zasadami czystej formy spowoduje u widza po obejrzeniu przedstawienia stan
podobny do wybudzenia się z dziwnego snu. Teoria czystej formy
spotkała się w dwudziestoleciu międzywojennym z wieloma krytycznymi ocenami.
Jednak w teorii estetyki polskiej
jest jedną z najważniejszych koncepcji XX wieku.
Weronika Mikuła
Komentarze
Prześlij komentarz